Dozór elektroniczny

Dozór elektroniczny kompleksowo

Osoby skazane bardzo często mają pytania i wątpliwości odnośnie różnic i sposobu skorzystania z dobrodziejstwa dozoru elektronicznego i warunkowego zwolnienia.

Kto i kiedy może skorzystać z tych rozwiązań przy odbywaniu kary ?

Wyjaśniam, że dozór elektroniczny i warunkowe zwolnienie to dwie różne instytucje przewidziane w prawie karnym polegające na złagodzeniu skazanemu orzeczonej wobec niego kary przy jednoczesnym poddaniu go próbie. Różnice są znaczące a każda z nich ma swoje wady i zalety. Skazany powinien przemyśleć, które z oferowanych rozwiązań będzie dla niego najkorzystniejsze zwłaszcza, że jest możliwość ubiegania się o obydwa sposoby złagodzenia kary pozbawienia wolności przy spełnieniu odpowiednich przesłanek.

Instytucja dozoru elektronicznego polega na odbyciu przez skazanego kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym. Skazany może nie spędzić nawet jednego dnia w więzieniu, uzyskując zezwolenie Sądu Penitencjarnego na odbycie kary pozbawienia wolności w trybie dozoru elektronicznego przed osadzeniem w zakładzie karnym. Skazany odbywa całą karę pozbawienia wolności w swoim miejscu zamieszkania, a po upływie okresu kary zostaje osobą wolną. Tak orzeczona i wykonana kara pozbawienia wolności jest uznana za wykonaną w całości. Skazany, któremu będzie można pozwolić na odbywanie kary w domu, musi mieć stałe miejsce zamieszkania oraz nienaganną opinię z więzienia. Na elektroniczną obrożę w pierwszej kolejności mają szansę skazani w podeszłym wieku, chorzy, a także opiekujący się małymi dziećmi. Tego typu kary nie będą mogli odbywać recydywiści.

Warunkiem ubiegania się o odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego jest kara, która nie przekracza 1 roku pozbawienia wolności. Liczy się tutaj kara orzeczona przez Sąd, czyli zapisana w wyroku, a nie kara która pozostała do odbycia, lub która została zaliczona np. w wyniku zapłaconej grzywny. O dozór elektroniczny można się starać od razu po uprawomocnieniu wyroku. W przypadku odpowiednio szybko złożonego wniosku skazany może uniknąć pobytu w zakładzie karnym. Sąd penitencjarny określa przedziały czasu w ciągu doby i w poszczególnych dniach tygodnia, w których skazany ma prawo się oddalić z miejsca stałego pobytu lub innego wskazanego miejsca, na okres nieprzekraczający 12 godzin dziennie w szczególności w celu:

• świadczenia pracy;
• wykonywania praktyk religijnych lub korzystania z posług religijnych;
• sprawowania opieki nad osobą małoletnią, osobą niedołężną lub chorą;
• kształcenia i samokształcenia oraz wykonywania twórczości własnej;
• korzystania z urządzeń lub zajęć kulturalno-oświatowych i sportowych;
• komunikowania się z obrońcą, pełnomocnikiem
• utrzymywania więzi z rodziną lub innymi bliskimi osobami;
• korzystania z opieki medycznej lub udziału w terapii

Natomiast przy warunkowym zwolnieniu odbycie reszty kary pozbawienia wolności polega na zwolnieniu skazanego z zakładu karnego przed terminem zakończenia odbywania kary. O warunkowe zwolnienie można się ubiegać dopiero po odbyciu połowy kary. Do tego okresu wlicza się okresy np. zaliczone za wpłaconą grzywnę, tymczasowe aresztowanie w innej sprawie, lub innym kraju. Po uzyskaniu warunkowego zwolnienia skazany opuszcza zakład karny a następnie przez pozostały okres do końca kary i przez kolejne 6 miesięcy pozostaje pod nadzorem kuratora. Przez cały ten okres, w przypadku naruszenia przez skazanego porządku prawnego. Sąd może odwołać warunkowe zwolnienie i ponownie osadzić skazanego w zakładzie karnym na okres, z którego został zwolniony. Nie ma natomiast znaczenia, jak surowa kara pozbawienia wolności została wymierzona przez Sąd, tzn. niezależnie od długości kary po odbyciu połowy można starać się o warunkowe zwolnienie.

Obie te instytucje można połączyć. W przypadku gdy Sąd wymierzył skazanemu karę pozbawienia wolności nie przekraczającą 1 roku, należy bezpośrednio po uprawomocnieniu się wyroku złożyć wniosek o odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, a następnie przed upływem połowy kary pozbawienia wolności należy złożyć wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie z reszty kary pozbawienia wolności. Jeżeli Sąd pozytywnie rozpatrzy oba wnioski, skazany odbędzie jedynie połowę kary poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego, a z drugiej połowy zostanie warunkowo zwolniony Wniosek o dozór elektroniczny, jak i wniosek o warunkowe zwolnienie można składać wielokrotnie w trakcie kary. W przypadku odrzucenia takiego wniosku kolejny można składać, jednak należy zrobić odpowiednią przerwę w czasie. Złożenie wniosku o dozór nie pozbawia skazanego możliwości złożenia wniosku o warunkowe zwolnienie i na odwrót. Ważne, aby przed złożeniem wniosku poznać zasady dotyczące dozoru elektronicznego i warunkowego zwolnienia pamiętając, że dozór elektroniczny dotyczy kar nieprzekraczających 1 roku. Zawsze lepiej składać pierwszy wniosek o dozór elektroniczny bowiem jest szansa odbywać resztę kary na wolności. Dlatego proponuję w pierwszej kolejności złożyć wniosek o odbycie kary pozbawienia wolności w trybie dozoru elektronicznego, natomiast jeżeli Sąd Penitencjarny nie rozpatrzy pozytywnie tego wniosku na dwa miesiące przed upływem połowy kary pozbawienia wolności należy składać drugi wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie z reszty kary. Podstawą tego typu rozwiązań systemowych jest pomoc dla osób, które chwilowo pobłądziły a nie są zdeklarowanymi przestępcami i nie musza odbywać kary w ścisłej izolacji. Dokonały co prawda czynów zabronionych, zostały skazane ale będą odbywać karę i resocjalizację w warunkach wolnościowych i nie będą eliminowani z życia rodzinnego i społecznego. Takie odbywanie kar dodatkowo daje możliwość zarobkowania na utrzymanie własnej rodziny czy utrzymanie samego siebie na wolności.