Niektóre kwestie dotyczące dziedziczenia mogą budzić emocje i rodzinne spory. Polskie prawo spadkowe jasno formułuje charakter obowiązków nałożonych na spadkobierców wraz ze śmiercią Spadkodawcy. W dzisiejszym wpisie wyjaśniamy, czym jest zachowek i komu on przysługuje. Zapraszamy do lektury!
Komu należy się zachowek?
Zachowek należy się zstępnym, małżonkom oraz rodzicom pominiętym w testamencie. Jego wysokość to połowa wartości udziału spadkowego, jaki mógłby przypaść uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Sytuacja nieco się zmienia w sytuacji, kiedy to uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy bądź jest małoletni. W takich przypadkach może on wynieść 2/3 wartości udziału spadkowego.
Komu przysługuje roszczenie z tytułu zachowku?
Polskie prawo spadkowe przewiduje możliwość roszczenia z tytułu zachowku, które przechodzi na spadkobiercę osoby uprawnionej do zachowku w sytuacji, gdy spadkobierca jest uprawniony do zachowku po pierwszym spadkodawcy.
Roszczenie o zachowek jednak nie przysługuje następującym osobom:
- wydziedziczonym,
- uznanym za niegodne dziedziczenia (uznanym orzeczeniem sądu),
- odrzucającym spadek,
- osobom, które zawarły ze spadkodawcą umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia,
- pozostającym w separacji ze spadkodawcą,
- osobom, przeciwko którym spadkodawca – przed swoją śmiercią – wystąpił do sądu w sprawie rozwodowej lub separacyjnej z ich winy (w przypadku uzasadnionych żądań).
Za każdym razem, gdy ustala się wartość zachowku, zostaje obliczony substrat zachowku, który równa się czystej wartości spadku z wartością darowizn. Tego rodzaju obliczeniami zajmują się biegli, którzy – w dużym uproszczeniu – odejmują aktywa spadkowe od długów, czyli pasywów spadkowych.